Onderdeel van de Wet ruimtelijke ordening is de Grondexploitatiewet. Deze wet is van toepassing bij de ontwikkeling van bouwlocaties en voorziet in een heldere basis voor contracten tussen de gemeente en de marktpartijen op punten als exploitatiekosten, kostenverdeling en kwaliteitseisen.
Bij iedere nieuwe ruimtelijke ontwikkeling die mogelijk gemaakt wordt, zal een exploitatieplan moeten worden vastgesteld of er zal vooraf aan de ontwikkeling een exploitatieovereenkomst met de ontwikkelaar gesloten moeten worden. Op deze wijze kan er bij ruimtelijke ontwikkelingen gestuurd worden door de gemeente en worden de te maken (voorbereidings-)kosten verhaald.
